To my number one fan...

"Someone once said that death is not the greatest loss in life. The greatest loss is what dies inside us while we live. I could tell you who said it, but who the hell cares.
It all just seems so fake. This idea that good things happen to good people and there’s magic in the world, and that the meek and righteous will inherit it. There's just too many good people who suffer for something like that to be true. There are too many prayers that get unanswered. Every day we ignore how completely broken this world is, and we tell ourselves it’s all going to be fine."You're gonna be fine."But it’s not fine. It is not fine at all. And once you know that, there’s no going back. There’s no magic in the world…at least not today there wasn't.
When you think about the finality of it all – how somebody can just leave your world in the blink of an eye and be gone forever. It’s too enormous to think about. It’s too hard. And then you’re just supposed to go on, right?... Like just deal with it... I mean really, you’re only supposed to be sad for as long as the flowers last and then, oh, time to go back to telling jokes and reminiscing about the good, old days. Well, I don’t have any jokes to tell. And the good, old days are just that; they're old days, that are .. gone."


Precies een jaar geleden heb ik één van de mooiste zomers in mijn leven beleefd. Ik stond op het punt om het contract te tekenen van mijn droombaan in een land dat ik inmiddels mijn tweede thuis kon noemen, ik had een nieuw appartement gevonden waar ik me helemaal thuis voelde, mijn beste vrienden waren in Kenia en mijn beste vrienden in Nederland kwamen me opzoeken of ik had veel contact met ze, ik ontmoette steeds weer bijzondere mensen die tot op de dag van vandaag nog steeds een belangrijke rol in mijn leven spelen en het allerbelangrijkste; mijn ouders kwamen naar Kenia.
Ik kan me nog zo goed herinneren dat we 's avonds samen met vrienden bij elkaar zaten te kletsen. Een vriend vroeg me hoe het met me ging. Ik was stil en kon ik eerst alleen maar glimlachen. Ik zal nooit vergeten dat mijn antwoord een onvoorstelbaar juiste voorspelling zou zijn; "Weet je, het gaat eigenlijk zo goed met mij op alle fronten, dat ik het bijna eng vind worden".
"Hoezo dat?" vroeg hij verbaasd.
"Tsjaa, je zou bijna denken dat er binnenkort iets heel erg mis moet gaan..."
Die avond werden er grapjes over gemaakt en verder hebben we er niet veel aandacht aan besteed. We waren jong, zorgeloos en druk bezig met genieten. Zoals het zou moeten.

Ik ga geen notie maken over hoe zwaar mijn leven is. Ik wil geen zware teksten schrijven om het leven meer betekenis te geven of om een reden of verklaring te geven. Ik heb ook de antwoorden niet. Ik heb geen idee hoe het werkt, hoe het zou moeten of waar we de kracht vandaan zouden moeten halen. Ik zal ook niet de eerste en helaas zeker niet de laatste zijn die dit meemaakt. Ik weet alleen dat ik mama een belofte heb gemaakt en dat ik het idee heb dat ik deze op het moment niet waar kan maken. Ik weet dat ik erg op mama lijk. We houden van kletsen, praten lucht op en woorden helpen vaak. Mama was mijn nummer één fan en kon niet wachten op nieuwe verslagen vanuit Kenia. Dus deze is voor mijn fan, mijn mama. En wie weet lucht het schrijven op en helpt het. Zo niet, hoop ik dat mama in ieder geval weer mee kan lezen.

Het ziektebed van mama is mij ontzettend zwaar gevallen. Niet omdat ik veel moest doen, niet omdat het veel tijd kostte, niet omdat ik ergens anders wilde zijn, maar puur en alleen om de machteloosheid. Op het moment dat we te horen kregen dat mama kanker had, zijn we in een traject gezogen en hier niet meer uit gekomen. Ik heb alleen de eerste en de laatste periode van dichtbij gemaakt maar het was allemaal ontzettend vermoeiend, voor ons allemaal. Je wordt geleefd en je verliest de controle over bijna alles. Vooral de laatste weken zijn we geleefd. Alles werd bepaald; wanneer je sliep, of je sliep, wanneer je at, of je at, wat je zou zeggen, wanneer je dingen zou zeggen, of je moest blijven, of je moest gaan, welke zorg je zou bieden, of je zorg kon bieden. En terwijl dit allemaal op je schouders ligt, wordt je van alle kanten bedolven met vragen en beslissingen. Vragen en beslissingen waar je als gezin, individu en als dochter antwoord op moet geven, gehoor aan moet geven terwijl je moeder machteloos, verzwakt en ontredderd in een bed ligt met de wetenschap dat ze er nooit meer uit zal komen.
Begrijp me niet verkeerd, ik weet dat dit allemaal met de beste bedoelingen gedaan is. Iedereen dacht mee en had zich aan regels te houden; het kon waarschijnlijk niet anders dan het gegaan is.
En hoe hard je ook werkt, vecht, strijdt, tegenstribbelt, positief denkt... Op het einde maakt het allemaal geen fluit uit en kom je tot de vreselijke conclusie dat het een kwestie van pech of geluk hebben is. Misschien is dat wel hetgeen wat mij zo boos en verdrietig maakt. Wat heeft het dan nog voor nut? Ik ben opgevoed in een vrij, democratisch land. Ik kon in discussie gaan met mijn ouders over regels en afspraken. Volwassenen konden mij uit leggen waarom dingen wel of niet zo moesten en waarom dit wel of niet goed voor me zou zijn. Op school wordt je geleerd wat juist en onjuist was. Recht en onrecht. Hoe je anderen kan helpen, waarom je niet moet liegen, waarom hard werken goed is en dat je acties en bezigheden vooral zelfstandig en verantwoordelijk moet zijn. Mijn moeder was mijn voorbeeld, mijn raadgever, mijn vriendin. Naast dit alles, weet ik zeker dat mijn moeder een goed mens was. Ze gaf om anderen en zelfs al stond ze ergens niet achter, kon zij haar eigen gevoelens opzij zetten en doen wat het beste voor anderen was. Als zo'n mooi en moedig mens zo'n goed leven probeerde te leven en dood ging aan zo'n misselijke en onvoorspelbare ziekte, waarom zouden we dan nog moeite doen om een goed leven te leiden? Waarom zou je anderen helpen, niet liegen, hard werken?
"What's the point?"

Terwijl ik dit schrijf hoor ik mijn moeder al zeggen dat dit onzin is en dat ik dit beter kan verwijderen.
"Onzin Jes, je leeft een goed leven om vandaag te kunnen genieten. En morgen, dat zien we morgen wel weer. Je leeft vandaag en niet morgen. Wat je vandaag hebt bereikt, is het resultaat van gisteren hard gewerkt hebben en aan anderen gedacht hebben. Waarom zou je niet aan anderen denken, je wilt toch zeker wel samen genieten van vandaag?"
Sorry mam, ik moet het kwijt, ik ga het niet verwijderen. Ik ben op het moment geen makkelijke prater en ik heb het gevoel dat ik op ontploffen sta.

Op sommige dagen vind ik het moeilijk om te lachen, om te genieten, om te luisteren naar onzin problemen en verhalen van mensen om me heen en te doen alsof ik het begrijp en erg vind. De leegte en het gemis overvalt me en beangstigt me. Voor altijd of nooit meer is zo ontzettend lang. Ik voel me ontzettend egoïstisch en kapot verdrietig en het enige dat ik dan kan denken is dat ik op een of andere manier het recht heb om me zo te voelen en dat ik de hele wereld wel eens even zal laten voelen hoe boos en verdrietig ik wel niet kan zijn. Als dramaqueen van het gezin kon ik geregeld de stemming, positief en negatief, omdraaien en het grappige is dat ik nu het idee heb dat ik niks in de hand heb en dat geen enkele emotie tot enige verandering kan leiden. Ik sta in een overvolle arena en schreeuw zo hard ik kan, maar het geluid komt er niet uit.
Ik ben boos en verdrietig. Ik mis mijn moeder, ik vind het het oneerlijk dat ik haar voor de rest mijn leven zal moeten missen en ik kan het maar moeilijk verwerken dat ondanks het gemis de dagen er hetzelfde uitzien. Het leven gaat door, het leven is door gegaan en het leven zal door gaan. Met of zonder jou.
Veel mensen hebben zich zorgen gemaakt over het feit dat ik vrij snel weer aan het werk bij gegaan. Maar het werk heeft mij gered. Mijn kinderen geven kleur aan mijn dagen. Ongelooflijk hoeveel troost, gevoel en empathie deze kleine mensjes konden bieden. Iedere dag dat ik kon werken en bij mijn leerlingen kon zijn, was een verademing. Een ontvluchting.

Ik wil niet klagen, ik wil niet zeuren. Hoewel je verdriet en gemis niet kan meten, weet ik dat zoveel mensen het op dit moment veel zwaarder hebben. Niks hebben, ziek zijn, alles kwijt zijn geraakt of op het punt staan. Mijn leven is niet zwaar. Op dit moment moet ik zelfs bekennen dat ik zo'n beetje alles heb bereikt wat ik zou willen bereiken. Natuurlijk heb ik wensen en dromen, maar ik heb heel veel en ik prijs mezelf echt gelukkig. Ik heb mijn droombaan met geweldig leuke en leergierige kinderen in een prachtig land waar ik iedere dag wakker mag worden met de zon. Ik heb een mooi huisje waar ik mij thuis voel en waar ik de aanwezigheid van mama nog steeds voel. Ik heb hele fijne vrienden in Kisumu die mij opvangen en altijd voor me klaar staan, die verder kijken dat het ontbreken van mijn glimlach. Ik heb hele fijne vrienden in Nederland die veel contact zoeken, die mij begrijpen en me, zonder vragen, keer op keer weer op kwamen dagen als ik ze nodig had. Ik heb een fijn gezin met een lieve papa, broer en schoonzus die ons ontzettend gesteund heeft in een periode dat zij het ook heel zwaar had.
Maar ik mis mama. Ik mis mama iedere dag. Iedere dag denk ik aan haar omdat ik haar iets wil vertellen, omdat ik haar iets wil laten zien, omdat ik haar mening zou willen weten, omdat ik van haar hou. En iedere keer realiseer ik me dat dit nooit meer kan...

Hoewel ik me redelijk sterk heb proberen te houden de afgelopen maanden, heb ik het idee dat ik mensen tekort doe. Dat ik mama tekort doe. Ik wil mijn belofte waar maken en ervoor zorgen dat mama nog steeds trots op me kan zijn.
Ik wil weer de mooie dingen in het leven zien, ik wil weer onbezorgd lol hebben met mijn vrienden, ik wil weer oprecht blij zijn met wat ik heb, ik wil weer nieuwe avonturen beleven en nieuwe mensen ontmoeten. Maar bovenal wil ik hier allemaal weer zin in hebben.


"The world is full of magic. You just have to believe in it."